terug naar overzicht

Hersenbloedstroom blijft verminderd na test

Veel ME/cvs patiënten hebben ook orthostatische symptomen. Zij krijgen symptomen als zij van houding veranderen, bijvoorbeeld van liggend naar zitten. Of van zittend naar rechtop staan. Dit wordt veroorzaakt door dysautonomie. Het autonome zenuwstelsel werkt dan niet goed. Het autonome zenuwstelsel regelt alles waarbij je niet bewust hoeft na te denken: hartslag, bloeddruk, spijsvertering, lichaamstemperatuur,
etc.

Wanneer je gaat staan, zakt het bloed in je hoofd en romp naar je benen door de zwaartekracht. Normaal gesproken herstelt je lichaam dit meteen weer, binnen een paar seconden. Bij orthostatische intolerantie werkt dit niet goed. Je hebt er dan last van dat je niet goed de hoeveelheid bloed die naar je hoofd gaat op peil kunt houden. Als je gaat liggen, verdwijnen deze symptomen.

Samenvatting

  • De doorstroming van het bloed in de hersenen blijft abnormaal 5 minuten na de kanteltafeltest.
  • De afwijkingen in de bloeddoorstroming na de kanteling zijn niet afhankelijk van de hemodynamische resultaten en van end-tidal koolstofdioxide druk (= Kooldioxide gehalte aan het einde van je uitademing) tijdens de kanteltafeltest.
  • De afwijkingen in de bloeddoorstroming na de kanteltafeltest zijn het ernstigst bij de ernstiger zieke ME/cvs patiënten.

Symptomen orthostatische intolerantie

  • Duizeligheid, licht gevoel het hoofd
  • Flauwvallen, bijna flauwvallen, of blackouts
  • Hartkloppingen
  • Hoofdpijn
  • Zwakte
  • Hersenmist (‘brain fog’), oftewel problemen met concentratie en geheugen; het gevoel dat je hoofd niet goed werkt
  • Trillen, beven
  • Kortademigheid
  • Druk op de borst
  • Wazig zicht
  • Een rood-paarse verkleuring van de benen (acrocyanose; dit komt door bloedophoping de benen)
  • Sterke drang om te gaan zitten of liggen

In het dagelijks leven leren we echter trucjes aan om flauwvallen te voorkomen, zodat een kanteltafeltest of een actieve sta-test (NASA lean test) vaak nodig is om vast te stellen dat er sprake is van orthostatische intolerantie.

De auteurs hebben al meerdere studies gepubliceerd over orthostatische symptomen bij mensen met ME/cvs. Deze symptomen worden mogelijk veroorzaakt door een abnormale
afname van de bloedstroom in de hersenen. Dit werd in eerdere studies al aangetoond. Zij maken hierbij gebruik van een kanteltafeltest, waarbij zij allerlei metingen doen.

Eerdere resultaten

Al eerder onderzochten de auteurs bloeddoorstroming van de hersenen bij ME/cvs. Daarbij toonden zij al aan dat de hersenbloedstroom significant verminderd is bij 90% van de ME/cvs patiënten tijdens een 70 graden kanteltafeltest.

Hoe groter de afname in hersenbloedstroom, hoe hoger het aantal verschillende symptomen van orthostatische intolerantie bij ME/cvs.

Slechts 20 graden kantelen of een zittende test is al voldoende om een verminderde bloeddoorstroming in de hersenen waar te nemen.

Andere studies tonen aan dat orthostatische intolerantie een belangrijke bijdragende factor is aan ME/cvs symptomen en bijdraagt aan de afname van de hersenbloedstroom.

Het onderzoek

Het was nog onbekend hoe snel de bloeddoorstroming van de hersenen weer herstelt na overeind zitten en staan. Bij gezonde mensen herstelt dit zich binnen een minuut, maar bij mensen met ME/cvs stroomt het bloed slecht terug.

Resultaten

  • De doorstroming van het bloed in de hersenen blijft abnormaal 5 minuten na de kanteltafeltest.
  • De afwijkingen in de bloeddoorstroming na de kanteling zijn niet afhankelijk van de hemodynamische resultaten en van end-tidal koolstofdioxide druk (de hoeveelheid uitgeademde kooldioxide aan het einde van de uitademing) tijdens de kanteltafeltest.
  • De afwijkingen in de bloeddoorstroming na de kanteltafeltest zijn het ernstigst bij de ernstiger zieke ME/cvs patiënten.
  • Er waren geen verschillen tussen de patiënten met een normale hartslag en bloeddruk en de POTS patiënten
  • Er waren geen verschillen tussen patiënten met een normaal gehalte aan CO2 in het bloed en patiënten met hypocapnie (=verlaagd CO2 gehalte in het bloed, vaak door te snel of te diep ademhalen of hyperventilatie)
  • Bij milde ME/cvs nam de hersenbloedstroom af met 7%, bij matige ME/cvs met 16% en bij ernstige ME/cvs met 25%
  • Er werd wel een significant verschil aangetroffen van hoeveel de hersenbloedstroom afnam in de liggende test na afloop van de kanteling, bij milde, matige en ernstige
  • De cardiac index nam bij de patiënten significant af de test.
  • Na de kanteling keerde in liggende positie de cardiac index terug naar normaal bij alle patiënten.

Conclusie

Tijdens kanteltafeltesten neemt de hersenbloedstroom af bij ME/cvs patiënten. Er is geen volledig herstel naar normale waarden. Ook al komt de cardiale index wel weer terug naar de waarden van voor de test. Het vertraagde herstel was niet afhankelijk van de hemodynamische bevindingen en ook niet van de aan/afwezigheid van hypocapnie. Alleen de mate van de ernst van ME/cvs had invloed. Wij observeerden een significant langzamer herstel in de hersenbloedstroom bij de ernstigst
zieke ME/cvs patiënten.

Orthostatische stress (gaan zitten of gaan staan) veroorzaakt achteraf een afname van de hersenbloedstroom, waarbij de ernst van de ME/cvs de bloeddoorstroming van de hersenen sterk beïnvloedt. Hoe ernstiger de ME/cvs, hoe langer het herstel duurt. Dit resultaat heeft gevolgen voor de adviezen die worden gegeven over het energiemanagement na een orthostatische prikkel en ook op het advies om te gaan liggen na een orthostatische prikkel.

De originele onderzoekspaper van deze studie van Linda van Campen, Peter Rowe en Frans Visser vind je hier.

Anderen bekeken ook

Vergelijking van actieve zittest en kanteltafeltest voor POTS

De auteurs hebben aangetoond dat POTS-patiënten ook bij de zittende test tachycardie hebben bij het overschakelen van een liggende positie naar een zithouding.

Vergelijken POTS bij Long Covid en ME zonder en door EBV

Orthostatische Intolerantie bij Long Covid en bij ME/cvs na EBV infectie en zonder acute trigger

Toename symptomen door minder bloed naar hersenen

Verergerende symptomen houden verband met toename afwijkingen hersenbloedstroom tijdens kanteltafeltest bij ME/cvs Onderzoek van Linda van Campen, Peter Rowe en Frans Visser Van Campen et al doen al vele jaren wetenschappelijk onderzoek o.a. naar de invloed van orthostatische stress (rechtop gaan zitten of staan) op de doorstroming van bloed naar het hoofd van ME/cvs-patiënten. Eerdere onderzoeken Tijdens een kanteltafeltest